Een beroep doen op schuldhulp is vaak het sluitstuk van een behoorlijk lange en financieel zware periode voor de aanvrager. Schulden, en zeker problematische schulden, ontstaan natuurlijk niet van de ene op de andere dag. Vaak gaat hier een hele periode aan vooraf, waarin de inkomsten niet genoeg zijn om de vaste lasten en andere uitgaven te dekken. Schulden ontstaan op verschillende manieren. Het kan zijn dat er sprake is van een onvoorziene inkomensdaling, bijvoorbeeld door het verlies van een baan of een scheiding. Sommige schulden komen voort uit voorliggende problemen, zoals verslaving. Wil er in deze laatste categorie een succesvol schuldsaneringstraject lopen, zal eerst het onderliggende probleem aangepakt moeten worden. In die gevallen kan ervoor gekozen worden om met budgetbeheer en eventueel bewindvoering, de financiële situatie stabiel te houden en erger te voorkomen, zo lang er aan de andere problemen wordt gewerkt. Als deze succesvol zijn opgelost, dan kan er schulddienstverlening worden opgestart.
Budgetbeheer
Dreig je te verzanden in je financiële problemen, maar is er (gelukkig) nog geen sprake van schulden? Dan kun je je vrijwillig aanmelden voor budgetbeheer. In samenspraak met de budgetbeheerder stel je een overzicht op van je inkomsten en je uitgaven, zoals vaste lasten, boodschappen en, eventueel, afbetalingsregelingen. De budgetbeheerder houdt maandelijks voor jou het overzicht van je inkomsten en je uitgaven bij en zorgt dat alle rekeningen worden betaald. Als er ruimte voor is, dan maakt hij ook een potje aan. Hij reserveert geld voor bepaalde uitgaven. Iedere week ontvang je van de budgetbeheerder je weekgeld, dat je vrij kunt besteden aan bijvoorbeeld boodschappen. De meeste bedrijven die schuldhulp aanbieden, bieden ook budgetbeheer aan.
Bewindvoering
Bewindvoering gaat een stapje verder dan budgetbeheer. De bewindvoerder is iemand die jouw inkomsten en uitgaven bijhoudt, je rekeningen betaalt en zorgt dat je iedere week geld krijgt waarvan je moet rondkomen. Bewindvoering moet, in tegenstelling tot budgetbeheer, worden uitgesproken door de rechter. Het is dus een heel stuk minder vrijwillig. De onderbewindgestelde kan niet zomaar een grote uitgave doen, zonder dat de bewindvoerder daarmee akkoord is. Vaak gaat een schulddienstverlening samen met budgetbeheer of bewindvoering.